Nowotwory macicy i przydatków

Przedostatnia część naszego cyklu.

Nowotwory złośliwe macicy i przydatków, to po raku piersi i szyjki macicy 3-ci najczystszy nowotwór dotykający kobiety.

NOWOTWORY MACICY  

NOWOTWORY ŁAGODNE

  • mięśniaki
  • mięśniak uszyłpukowany

Ciążowa choroba trofoblastyczna

ZAŚNIAD GRONIASTY

Jest to nieprawidłowość łożyska, powstająca w wyniku zaburzeń chromosomalnych, powodująca obrzmienie kosmków . Obraz kliniczny jest zalezny od stopnia dojrzałości. W III trymestrze w postaci dojrzałej widać wyraźnie pogrunbione kosmki nawet do 2 cm, znacznie powiekszone łożysko z wyraźnie zaznoczynymi groniastymi masami, powiększona macica i krwawienia z dróg rodnych.

W zaśniadzie całkowitym nie stwierdza się tkanek płodowych, worka owodniowego, oraz naczyń, a w 20-30% przechodzi w przetrwałą chorobe trofoblastyczną, która w ok 3% może przekształcić się w kosmówczaka. Przy zaśniadzie częsiowym, łożysko nie jest tak powiększone i obejmuje tylko część kosmków, ma tez niższe trężcnia hCG, niż w odmianie człkowitej.

Jako przyczynę podaje się zaburzenia genetyczne, w Europie dotyczy 1 na 1000 ciąż. Zaśniad groniasty całkowity powstaje z zapłodnionej komórki jajowej, która „zgubiła” materiał genetyczny matki, a w jego miejsce został zduplikowany materiał gentyczny ojca.

OBJAWY:

  • brak prawidłowej kosmówki lub łożyska
  • obraz „zamieci śnieżnej” spowodowany obecnością obrzękniętych kosmków w powiekszonej macicy
  • brak worka i płynu owodniowego
  • brak płodu
  • występowanie torbieli tekaluteinowych (o grubszych ściankach)

LECZENIE:

Stosuje się odsyssanie po wcześniejszym mechanicznym rozszerzeniu szyjki macicy. Do kontroli powodzenia leczenia stosuje się oznaczenie poziomu beta hCG, badanie ginekologiczne oraz USG narządów rodnych i RTG płuc 2x w roku.

Jako profilaktykę zaleca się stosowanie antykoncepcji hormonalnej przez okres conajmniej 1 roku. Chemioterapie stouje się bardzo żadko u kobiet z grupy ryzyka.

Kosmówczak – rak kosmówki (łac. Choriocarcinoma) in. nabłonniak kosmówkowy

žNowotwór złośliwy dotykający komórki trofoblastu, powstaje na podłożu ciążowym, w miejscu rozwoju trofoblatu (przyszłe łożysko)., z tego względu rozwija się się w trzonie macicy, pokrytym kosmkami wewnętrzna powierzchnia trzonu macicy, kosmki „przechwytują” jajo płodowe i łącząc się z nim tworzą zarodek + trofoblast, powstający z komórek zarodka i doczesnej (błony śluzowej – kosmówki macicy)   można także wyróżnić postyać nieciązowa, tzw nowotwór germinalny.

jest niezwykle żadki nawet 1:30 000 ciąż, w połowie przypadków poprzedza go zaśniad groniastyž, w 1/4 przypadków poprzedzony jest poronieniem, a w blisko kolejnych 1/4przypadków ciążą prawidłowa, spradycznie, bo w pozostałych 3% pozamaciczną. przypada na środkowy okres wieku rozrodczego ok 28-30 lat.

žTrudny do wykrycia i wykryuwalny w zaawansowanym stadium przerzuctów do płuc, wątroby i mózgu, w tym okresie zaczynają się niewyjaśnione krwaiwenia z dróg rodnych, co zmusza do diagnostyki. Potwierdzenie pollega na oznaczeniu hormonu ciążowego beta hCG w surowicy krwi ze stężeniem o bardzo wysokich wartościach (wyższe niż w przypadku zaśniadu).

ROKOWANIE

Jeśli zostanie zdiagnozowany wcześnie na etapie macicznym, rokuje bardzo dobrze, w przypadku przerzutów do mózgu i wątroby rokowanie jest gorsze, jeśli žpoziom hCG osiągnie wartości powyżej 100 000 mIU/ml prognoza nie jest optymistyczna.

Podstawą leczenia jest chemioterapia, a do określenia skuteczności stosuje się pomiar poziomu beta hCG

NOWOTWORY PRZYDATKÓW

JAJNIKI

NOWOTWORY ŁAGODNE

  • wodniak
  • ropień
  • gruczolak
  • włókniakogruczolakotorbielak
  • guz Brennera

NOWOTWORY NABŁONKOWE NIEZŁOŚLIWE

Wytępują u kobiet pomiędzy 17 i 30 rokiem życia. , jednostronnie, wypełnione przeźroczystym płynam, pokryte nabłonkiem gładkim, mogą się rozrastać do dużych rozmiarów, nawet kilkudziesięciocentrymetrowcyh. Wyróniamy

  • surowicze
  • endometrialne
  • śluzowe
  • guz Brennera
  • włókniakogruczolakotorbielak

Zawiertaj śluz, pęknięcie otorbienia i wylanie śluzu do jamy otrzewnowej może prowadzić do rozwojy choroby – śluzaka otrzewnej.

LECZENIE

usunięcie zmiany

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE

Złośliwe nowotwory pochodzenia nabłonkowego należące do grupy guzów  nabłonkowo-podścieliskowych jajnika.

W zależności od typu nabłonka wyróżniamy raki:

  •   surowicze 40-50%
  •   śluzowe 5-15%
  •   endometrioidne 15-30%
  •   jasnokomórkowe 5-10%
  •   przejściowokomórkowe
  •   płaskonabłonkowe
  •   nabłonkowe mieszane
  •   niezróżnicowane i niesklasyfikowane

Rak jajnika pojawia sie zwykle w okresie około i pomenopeuzalnym, cześciej dotyk nieródki, małoródki, kada ciąża ale i antykoncepcja hormonalna zmniejszaja ryzyko wystąpienia raka jajnika w okresie dojrzałym i jest ściśle związane z ilością owulacji, podobnie jak w przypadku raka piersi zwiazanego z mutacją genu BRCA1

RAKI SUROWICZE – NOWOTWORY NABŁONKOWE

Zmiany nabłonkowe stanowią 55% WSZYSTKICH NOWOTWORÓW JAJNIKA i 75-80% nowotworów złośliwych narządów rodnych kobiety.

Występują najczęściej w postaci  wielokomorowych guzów typu surowiczego, śluzowego lub endometrialnego. Nowotwór jajknik początkowo nie występuje jako zmiana złośliw i złośliwueje zawsze wraz z rozwojem choroby. Klasyfikacja:

  • nizłośliwe
  • graniczne
  • złośliwe

Rokowanie zależy od stopnia histologicznej złośliwości oraz stadium zaawansowania:   I –  76%, IV –  25%

Stopień złośliwości histologicznej określa sięw skali: G1 do G3, gdzie G1 to rak wysokodojrzały, G2 – średniodojrzały, zaś G2 – niedojrzały, niezróżnicowany

ŹRÓDŁA:

  • „POŁOŻNICTWO I GINEKOLOGIA”, TOM I POŁOŻNOCTWO, red. prof. Grzegorz H. Bręberowicz, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2005, 2006
  • „POŁOŻNICTWO I GINEKOLOGIA”, TOM II GINEKOLOGIA, red. prof. Grzegorz H. Bręberowicz, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2005, 2006
  • Wykłady z patologi prof. Józefa Kobosa